Serdecznie zapraszamy na spotkanie w ramach Interdyscyplinarnego Seminarium Instytutu Zajonca (Instytut Studiów Społecznych UW). Wystąpienie pt. „Zmiana czy stabilność? Dynamika postaw wobec imigrantów w kontekście ukraińskiego kryzysu uchodźczego” wygłosi prof. Natalia Letki z Uniwersytetu Warszawskiego. Komentarz wygłosi dr Sabina Toruńczyk-Ruiz (Uniwersytet Warszawski). Seminarium odbędzie się 28 marca 2025 r. (piątek) w godz. 12-13.30 na platformie Zoom. Link do spotkania: https://uw-edu-pl.zoom.us/j/97204832072?pwd=RAHyQA7yU8ngGka3OJfcz265eMgGCI.1
Abstrakt wystąpienia znajdą Państwo poniżej. Strona wydarzenia na platformie facebook
Zmiana czy stabilność? Dynamika postaw wobec imigrantów w kontekście ukraińskiego kryzysu uchodźczego
Zewnętrzny szok systemowy, jak kryzys uchodźczy, ekonomiczny lub pandemia, zazwyczaj wywołuje negatywne reakcje wobec grup mniejszościowych i obcych (Hangartner et al., 2019; Jäckle & König, 2017; Liebe & Schwitter, 2021; Nordø & Ivarsflaten, 2022). Jednak badania oparte na długoterminowych analizach pokazują zaskakującą stabilność postaw wobec uchodźców i imigrantów (Dennison et al., 2023; Lancaster, 2022; Kustov et al., 2021; Stockemer et al., 2020). Te sprzeczne wnioski pozwalają pogodzić badania łączące negatywne reakcje na grupy obce z poczuciem zagrożenia kulturowego i ekonomicznego, a także mobilizacją polityczną i dowodzące, że ze względu na to różne segmenty społeczeństwa reagują na kryzys w różny sposób (van der Brug & Harteveld, 2021).
Ukraiński kryzys uchodźczy stanowi odmienny kontekst dla rozważań na temat wpływu zewnętrznego szoku systemowego na postawy wobec imigrantów ze względu na brak obcości kulturowej, a także dlatego, że uchodźcy ukraińscy spełniają kryteria „obiecującej ofiary” (Welfens, 2023). Badania nad reakcjami na grupy obce po inwazji Rosji na Ukrainę potwierdzają pozytywne postawy wobec uchodźców ukraińskich i brak dowodów na negatywną reakcję w krajach ich przyjmujących (De Coninck, 2022; Bansak et al., 2023; Moise et al., 2023; Pepinsky et al., 2022). Dotychczas jednak nie ma danych na temat długoterminowego wpływu tego kryzysu na uogólnione postawy wobec imigrantów.
Wykorzystując dane z trzech fal sondażu przeprowadzonego w Polsce, Niemczech i na Węgrzech bezpośrednio przed, bezpośrednio po i dwa lata po wybuchu wojny w Ukrainie, przedstawię dynamikę postaw wobec imigrantów w warunkach rozwijającego się kryzysu uchodźczego. Reprezentatywne próby kwotowe zebrane w tych krajach pozwolą zilustrować stabilność i zmianę postaw, a dane panelowe – ich determinanty.